ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ

Με τον όρο σχολική ετοιμότητα εννοούμε την ωρίμανση του παιδιού, δηλαδή την κατάσταση στην οποία το παιδί έχει τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες για να μπορέσει να αποκτήσει μια νέα γνώση ή δεξιότητα. Η ομαλή μετάβαση και ένταξη του παιδιού στην Α΄ Δημοτικού. Για να μην ανησυχείτε σχετικά με την ετοιμότητα του παιδιού σας, αναφέρουμε τι μπορείτε να προσέξετε:

• Μιλήστε με τη δασκάλα και εξηγήσετε ειλικρινά στο παιδί την πρόθεσή σας που δεν είναι να το ελέγξετε αλλά να συνεργαστείτε μαζί της .
• Στην επίσκεψη στο δάσκαλο πρέπει να είστε και οι δύο γονείς,  μαμά- μπαμπάς.
• Ρωτήστε μήπως παρατηρεί δυσκολίες αντιστροφής συμβόλων (σχέδια-γράμματα-αριθμοί ), μήπως το παιδί παρουσιάζει προβλήματα λεπτής ή αδρής κίνησης, δυσκολίες όρασης, ομιλίας, αν σέβεται τους κανόνες, αν είναι κοινωνικό.
• Το παιδί αρθρώνει σωστά όλους τους ήχους της γλώσσας μας; Αν όχι, ξεχωρίζει ακουστικά το λάθος του; Είναι σε θέση να μάθει να γράφει το γράμμα που αντιστοιχεί σε αυτόν τον ήχο ή το μπερδεύει και στο γραπτό λόγο;
• Το παιδί μπορεί να αφηγηθεί μια απλή μικρή ιστορία; (π.χ.: πως πέρασε την μέρα του)
• Ανταποκρίνεται σε σύνθετες εντολές; ( π.χ.: σχεδίασε ένα μεγάλο μήλο πάνω στο κόκκινο τραπέζι)
• Μπορεί να βρει λέξεις που αρχίζουν από έναν ήχο; (π.χ.: βρες λέξεις που αρχίζουν από /α/, όπως λέμε αμάξι)
• Μπορεί να κάνει ακουστικά παιχνίδια με τη δομή της λέξης; (π.χ.: έχω τη λέξη μαχαίρι, βγάζω /μα/, ποια νέα λέξη βγαίνει;)
• Ξεχωρίζει το δεξί με το αριστερό;
• Γνωρίζει χωρικές έννοιες όπως: πάνω, κάτω, απέναντι, ανάμεσα;
• Έχει καλή ακουστική και οπτική μνήμη;
• Πιάνει σωστά το μολύβι; Αν όχι , η λαβή που χρησιμοποιεί το βοηθάει στο γράψιμο ή όχι;
• Γνωρίζει ποσοτικές έννοιες όπως: γεμάτο, άδειο, περισσότερο, καθόλου, ολόκληρο κλπ;
• Έχει καλή συγκέντρωση; (π.χ.: όταν του ανατίθεται μια δραστηριότητα την ολοκληρώνει;)
• Είναι υπερκινητικό; (π.χ.: στριφογυρνάει σαν σβούρα στην καρέκλα του;)
• Ακολουθεί όρια και κανόνες;
• Παίζει με παιδιά της ηλικίας του;
• Συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες και σχολικές εργασίες στο νηπιαγωγείο;
• Πως είναι το παιχνίδι του; Με τί παίζει; Πώς παίζει;
• Ζωγραφίζει; Σχεδιάζει; Χρωματίζει;
• Χρησιμοποιεί το ψαλίδι;
• Πρέπει αρχικά συζητώντας με την δασκάλα ή τον δάσκαλο να βρεθούν τρόποι να ξεπεράσετε τις δυσκολίες, ακούστε προσεχτικά, με κατανόηση, ξεπεράστε το ένστικτο που σπρώχνει τους γονείς να εναντιώνονται σε όποιον παρατηρεί κάτι ανησυχητικό στο παιδί.
• Μη βγάζετε βιαστικά συμπεράσματα, μη πανικοβάλλεστε –μην αρχίσετε να σκέφτεστε τι θα γίνει στη ζωή του (θα μείνει άνεργο κλπ)
• Μην το τιμωρείτε αν η δασκάλα σας αναφέρει κάποιες δυσκολίες που παρουσιάζει το παιδί.
• Αντιθέτως βρείτε λύσεις όπως να αλλάξετε επιζήμιες συνήθειες, αργοπορία στο πρόγραμμα ύπνου-φαγητού, προσθέστε ποιοτικές δραστηριότητες στις ώρες που περνάτε μαζί του, συχνά μια παραμικρή αλλαγή αρκεί για να βελτιωθεί μία κατάσταση δύσκολη και πρωτόγνωρη.
• Αν η κατάσταση δεν βελτιωθεί απευθυνθείτε σε ειδικούς για συμβουλές και υποστήριξη, παιδοψυχολόγους, λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές. 

Είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε ότι δεξιότητες που απαιτούνται για μια επιτυχημένη πορεία στην Α’ Δημοτικού, δεν αναπτύσσονται με τον ίδιο ρυθμό σε όλα τα παιδιά. Δεν είμαστε όλοι το ίδιο "γρήγοροι" στην ανάγνωση, τη γραφή, την ορθογραφία όπως δεν είμαστε όλοι το ίδιο "ψηλοί' ή "αδύνατοι". Επομένως, δεν είναι όλα τα παιδιά έτοιμα να πάνε Α' Δημοτικού λίγο πριν ή αφού έχουν συμπληρώσει τα 6 χρόνια. Υπάρχουν διάφορες δοκιμασίες που μπορούμε να κάνουμε για τον έλεγχο σχολικής ετοιμότητας του παιδιού, όπως το τεστ Σχολικής Ετοιμότητας.

 Πότε πρέπει να κάνουμε τεστ Σχολικής Ετοιμότητας;

Ιδανικά, λίγο πριν την έναρξη του νηπιαγωγείου ή έστω στο πρώτο τρίμηνο φοίτησης σε αυτό, είναι το καταλληλότερο διάστημα για τον έλεγχο σχολικής ετοιμότητας του παιδιού.

ΑΝ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΔΥΣΚΟΛΕΥΕΤΑΙ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ

• Αντιμετωπίζουμε το γεγονός της έναρξης του σχολείου με ενθουσιασμό και πηγαίνουμε μαζί να διαλέξουμε τα σχολικά είδη. Διαμορφώνουμε τον χώρο του γραφείου του με χαρούμενα χρώματα.
• Θα μιλήσουμε στη δασκάλα ακούγοντας όσα έχει να μας πει και ρωτώντας για σημεία που μπορεί να προδίδουν μαθησιακές δυσκολίες, διάσπαση προσοχής, αντικοινωνική συμπεριφορά.
• Θα προσπαθήσουμε να διαφοροποιήσουμε κάποιους παράγοντες που μπορεί να επιδρούν αρνητικά όπως έλλειψη ύπνου, άγχος, μειωμένη αυτοπεποίθηση, υπερδραστηριοποίηση .
• Αφού δώσουμε κάποια μικρή υποστήριξη σε τομείς που δυσκολεύεται, ύστερα από λίγο καιρό θα ξαναμιλήσουμε με τον δάσκαλο και αν η κατάσταση δεν έχει αλλάξει θα πρέπει να απευθυνθούμε σε ειδικούς, λογοθεραπευτές, ειδικούς παιδαγωγούς.
• Η σχέση που θα δημιουργήσει το παιδί με την δασκάλα του είναι πρωταρχικής σημασίας για να έχει καλή προσαρμογή στο σχολείο. Για αυτό τηρούμε ουδέτερη στάση. Αν έχουμε αντιρρήσεις με τακτικές της δασκάλας είναι προτιμότερο να συγκρατηθούμε για να διαπιστώσουμε αν είναι πράγματι τόσο απαράδεκτες και σε αυτή την περίπτωση αναζητούμε την ίδια και συζητούμε μαζί της αντί να δείχνουμε στο παιδί τη δυσαρέσκεια ή ακόμη χειρότερα την αντιπάθειά μας για αυτήν. Επίσης, αν το παιδί κάνει παράπονα για την δασκάλα ή γενικότερα το σχολείο, προσπαθούμε καταρχήν να το ακούσουμε προσεκτικά χωρίς να πρέπει να πάρουμε θέση ή να δώσουμε λύση.
• Είναι σημαντικό η συμπεριφορά μας στις αντιδράσεις του παιδιού κατά τη διάρκεια της προσαρμογής του να είναι σταθερή και αποφασιστική.
• Το παιδί ενδέχεται να μην κατανοεί τα γνωστικά αντικείμενα, να μην μπορεί να αντεπεξέλθει με επιτυχία στις ακαδημαϊκές δραστηριότητες και επομένως να μην μπορεί να παρακολουθήσει επαρκώς το επίπεδο της τάξης του.
  (Για κάποια παιδιά βέβαια, ιδιαίτερα τα πρώτα σχολικά χρόνια, ενδέχεται να συμβαίνει και ακριβώς το αντίθετο: το γνωστικό και γλωσσικό τους επίπεδο και η ακαδημαϊκή τους γνώση να είναι υψηλότερα του μέσου όρου και επομένως το παιδί να δυσανασχετεί και να ‘βαριέται’ να γράψει πχ. την ίδια λέξη σε όλη τη σελίδα εφόσον γνωρίζει ήδη να τη γράφει γρήγορα και ολόσωστα με την πρώτη απόπειρα). 
• Ένα παιδί που δεν συγκεντρώνεται πρέπει να αξιολογηθεί εάν οι δυσκολίες συγκέντρωσης αφορούν τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής- υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) ή εάν προκύπτουν από άλλους παράγοντες, οι οποίοι χρήζουν διαφορετικής αντιμετώπισης. Αρμόδιοι για την αξιολόγηση είναι τα κατά τόπους δημόσια ή ιδιωτικά Κέντρα Διάγνωσης-Αξιολόγησης, τα οποία διαθέτουν διεπιστημονική ομάδα ειδικών.
  Στα παιδιά με ΔΕΠΥ, ακολουθείται συνήθως ειδικό πρόγραμμα ελέγχου / οριοθέτησης της συμπεριφοράς και ενίσχυσης δεξιοτήτων που υπολείπονται, καθώς και συμβουλευτική καθοδήγηση των γονέων προκειμένου να διευκολυνθούν θέματα που δυσκολεύουν την καθημερινότητα της οικογένειας. 
• Προπαντός γονείς θυμηθείτε μόνο 2,5% του πληθυσμού θεωρούνται ιδιοφυίες. Οι πρόοδοι ενός παιδιού δεν είναι γραμμικές, θα υπάρξουν επιτυχίες και αποτυχίες, δεχθείτε τις ήρεμα, απλά και αντιδράστε συντονισμένα.